„Śladami tkaczy na pograniczu polsko-czeskim”.

Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Międzylesiu w dniach 02.01.2020 – 31.08.2020* r. realizował projekt „Śladami tkaczy na pograniczu polsko-czeskim”. Głównym celem projektu jest podjęcie współpracy, integracja i aktywizacja społeczności lokalnej w celu zwiększenia świadomości na temat tradycji, kultury i dziedzictwa regionu w znaczeniu transgranicznym w Gminie Międzylesie i Gminie Kraliki poprzez stworzenie Izby Tkackiej i zorganizowanie imprezy plenerowej, która będzie mieć na celu kultywowanie polskich i czeskich tradycji ludowych, popularyzowanie miejscowego dziedzictwa kulinarnego, promocję amatorskich zespołów ludowych i integrację społeczności.

*Termin realizacji został wydłużony do 31.08.2021 r. z powodu pandemii Covid 19

Wstęp

W ramach projektu MGOK w Międzylesiu podejmie następujące działania:

Stworzenie  Izby tkackiej -  w ramach tego działania  MGOK  planuje otworzenie ekspozycji   poświęconej  tkactwu i życiu tkaczy. Celem tego działania jest zapoznanie  z historią rzemiosła w regionie, poznanie warsztatu pracy tkaczy i poznanie tradycji tkactwa na terenie przygranicznych Gmin naszego regionu. Poprzez apel na swojej stronie internetowej, społecznościowej i w Informatorze  Gminy Międzylesie zwrócimy się z prośbą do mieszkańców Gminy Międzylesie o udostępnienie  przedmiotów, zdjęć, artykułów z gazet,  różnych  pamiątek z przeszłości związanych z tkactwem celem  przekazania i prezentacji w powstającej Izbie Tkackiej.

Warsztaty tkackie - W MGOK w Międzylesiu i w Filii MGOK  w Domaszkowie zostaną przeprowadzone dla różnych grup wiekowych warsztaty związane z tkactwem ( warsztaty tkania na krosnach, warsztaty drukowania na tkaninie, warsztaty wyplatania z muliny "bransoletek przyjaźni". Prace wykonane w ramach warsztatów zostaną zaprezentowane na wystawie w Izbie Tkackiej.

Międzyleskie Dni Dziedzictwa - plenerowa impreza integracyjna  mająca  na  celu promocję polskich i czeskich  produktów lokalnych ,rękodzieła ludowego, dorobku artystycznego, żywności, zespołów i twórców ludowych, Kół Gospodyń Wiejskich. Podczas w wydarzenia  zostaną  przeprowadzone  konkursy kulinarne : konkurs na  danie z kaszy i "Bitwa na grille" Celem konkursów jest powrót do tradycji, zachowanie i kultywowanie dziedzictwa kulinarnego poprzez  gotowanie na bazie starych receptur i regionalnych produktów.

Całkowity budżetu projektu wynosi 16194,08 euro.

Projekt Euroregio Glacensis

Realizacja projektu

Z powodu pandemii Covid 19 czas realizacji projektu został wydłużony, w tym czasie zmienił się również główny koordynator projektu w MGOK.

Większość przewidywanych w ramach projektu działań musiała zostać odłożona lub zmieniona pod rygorem obostrzeń panujących w Polsce.

Mimo tylu przeciwności udało nam się zrealizować wiele z zaplanowanych działań m.in. :

- Warsztaty plecenia makramy, które budziły bardzo duże zainteresowanie

- Warsztaty tkania na krosnach, pod okiem doświadczonej Tkaczki pochodzenia Czeskiego

- Warsztaty tkania bransoletek przyjaźni, wykonywane starą metodą tkacką pochodzącą jeszcze z V wieku!

- Utworzyliśmy Izbę Tkacką w Domach tkaczy, gdzie dzięki dofinansowaniu mogliśmy zakupić gabloty, krzesła i ramy naścienne

- Wydaliśmy przepiękne pocztówki, wzorowane na starych przedwojennych pocztówkach

- Wydaliśmy eleganckie i ładne ulotki o Domach Tkackich

- Umieściliśmy artykuły w gazecie internetowej

- Stworzyliśmy upominki - torby bawełniane i magnesy

- Mogliśmy wydrukować plakaty na Międzyleskie Dni Dziedzictwa

- Stworzyliśmy piękny Rollup

- Mogliśmy kupić papier i tusze oraz środki czystości

- Dostaliśmy pieniądze na catering słodki i ciepły poczęstunek

- W ramach projektu możemy opłacić występy 7 amatorskich zespołów ludowych oraz zorganizować konkurs kulinarny z nagrodami

- zakupiliśmy zateriały na warsztaty

- zakupiliśmy piękne ręczniki kąpielowe

- Otrzymaliśmy środki na oznakowanie Domów Tkaczy tablicą informacyną

- Dostaliśmy środki na słodkie nagrody dla dzieci

- Zapewnimy ochronę podczas Dni Międzylesia

- Dostaliśmy również środki na wyjazd do Fabryki Tkanin w Czechach, jednak z powodu panujących obostrzeń na granicach, nadal nie wiemy czy wyjazd ten będzie możliwy

 

Galeria zdjęć z przebiegu projektu

 

 

 Poniżej przedstawiamy plakaty i najważniejsze informacje dotyczące projektu (galeria).

 

Międzyleskie Dni Dziedzictwa

 

Poniżej umieszczone są linki do strony TvK, która przygotowała materiały o XXVI Dniach Międzylesia, w ramach których odbyły się Międzyleskie Dni Dziedzictwa oraz o uroczystej sesji Rady Miejskiej wraz z oficjalnym otwarciem Domów Tkaczy, które odbyły się w przeddzień Dni Międzylesia. 

Zapraszamy do zapoznania się z filmami.

http://www.tvklodzka.pl/grillowanie-pod-trojmorskim-wierchem/

http://www.tvklodzka.pl/xxxv-uroczysta-sesja-w-miedzylesiu/

 

10 lipca 2021 r. odbyły się Międzyleskie Dni Dziedzictwa podczas XXVI Dni Międzylesia. Mogliśmy je po części sfinansować ze środków Unii Europejskiej za pośrednictwem Euroregionu Glacensis, dzięki realizowanemu przez MGOK Międzylesie projektu "Śladami tkaczy na pograniczu polsko-czeskim".

Po oficjalnym otwarciu XXVI Dni Międzylesia przez Dyrektor MGOK Panią Teresę Sobierską oraz Burmistrza Międzylesia Pana Tomasza Korczaka rozpoczęło się wręczanie nagród dla dzieci biorących udział w konkurskie internetowym "Śpiewamy Polskie Piosenki".

 

 

Następnie rozpoczęło się XVI Grillowanie pod Trójmorskim Wierchem, konkurs na danie z kaszy oraz występy 7 zespołów ludowych.

Występy rozpoczeły gospodynie wydarzenia - Międzylesianki, następnie piękny pokaz tańców wykonał dla nas zespół Waliszowianie Grupa Dziecięca.

 Wystąpił zespół Przełomiacy z Barda w składzie ponad 20 osobowym, przedstawiając nam zarówno muzykę jak i ludowe tańce. Wystąpiła dla nas lokalna grupa Plus Minus oraz zespół Długopolanie. Zespół Róża z Różanki po wesołym występie pokazał zdolności taneczne dopingując na trawie paniom z Akademii Ruchu Goworów.

Występy zepołów ludowych podsumowała Kapela Zielonych Granic, przedstawiając nam muzykę dawną zebraną od najstarszych mieszkańców naszych terenów. Wybrzmiały zarówno pieśni staropolskie jak i czeskie, śląskie czy żydowskie. Ponieważ nasze tereny są bogate w historię i bogactwo tradycji, które dopiero odkrywamy.

Całość Dni Międzylesia uważamy za udane, udało nam się przeprowadzić wszystkie z zaplanowanych na ten dzień aktywności.

Dziękujemy wszystkim, którzy bawili się razem z nami oraz tym, którzy nas wspierali.

 

Domy Tkaczy

 W ramach projektu "Śladami Tkaczy na pograniczu polsko-czeskim" udało nam się utworzyć Izbę Tkacką w zabytkowych Domach Tkaczy.

Krótki rys historyczny:

Domki Tkaczy pochodzą z 2 poł. XVIII wieku i dawniej było ich siedem i zwane były Domami Siedmiu Braci. Wypełniały pięknie całą pierzeję ulicy Jana III Sobieskiego, która niegdyś była częścią szlaku handlowego przebiegającego przez Międzylesie. Urbanistycznie i ekonomicznie miejsce to było idealne dla umiejscowienia takich Domów. Kawałek niżej znajdowały się sukiennice, gdzie handlowano materiałami. Jedną z ciekawostek jest to, że materiały od międzyleskich Tkaczy trafiały nawet do Ameryki!

Architektura Domów Tkaczy pochodzi jeszcze ze średniowiecza i w czasach kiedy je stawiano na pewno ich forma nie była modna, wtedy górowały piękne i kolorowe kamienice. Jednak funkcjonalność takich budynków zdecydowanie wygrała z formą. Domy te są podcieniowe, to znaczy, że parter budynku jest cofnięty względem linii dachu i daje otwartą, ale wygodną i zadaszoną przestrzeń. To właśnie tu w podcieniach wystawiane były wytwarzane materiały i prowadzony był handel, dzięki zadaszeniu pracy nie zaburzały warunki atmosferyczne.

Kiedy z podcienia wejdziemy do wnętrza domu, widzimy już wtórnie podzieloną przestrzeń. Za czasów tkaczy była to jedna izba, w której stały maszyny i był to warsztat tkaczy. To tu przędli, wyczesywali, farbowali i tkali na krosnach. Pracą tą zajmowała się cała rodzina, często wielopokoleniowa.

Na parterze pracowali, na poddaszu spali.

Jednak to nie wszystko, aby dostać dom i miejsce na trasie handlowej trzeba było wykazać się umiejętnościami i pracowitością. Tkaczy w tamtych czasach było bardzo wielu, to głównie z tego rzemiosła oraz z handlu żyli nasi przodkowie, dlatego też Domy te dostawali tylko najlepsi Tkacze.

 

Niestety, życie przemija, fabryki się rozwijały, prace ręczne przechodziły często drastycznie do lamusa, a pracę ludzi zaczęły zastępować maszyny. Tkactwo przestało być zawodem prestiżowym, a praca Tkaczy okazywała się zbyt droga... Swoje również zrobiła wojna. Opuszczone Domy niszczały i tak w latach 50` z siedmiu zostały tylko cztery, a w latach 70` rozebrano pozostałe dwa. Dawniej ludzie nie mieli tak rozwiniętej wrażliwości jeśli chodzi o dbanie o zabytki i ratowanie od zniszczenia i zapomnienia dorobku i pamiątek swoich czasów, poza tym wiele rzeczy doceniamy dopiero jak przeminie. Domy Siedmiu Braci spróchniały i zawaliły się, przeminęły.

Obecnie stojące dwa domy miały różne perypetie, pełniły wiele różnych funkcji, przez ich wnętrza przewinęło się wiele osób. Wielu tu mieszkało, wychowało się lub pracowało. Znajdowały się tu m.in mieszkania, sklepy czy OPS.

Kilka lat temu Domy te zostały odrestaurowane i otrzymały nowe funkcje, miejmy nadzieję, że w takiej formie będą trwały jak najdłużej i że kolejnym pokoleniom i jak najszerszemu gronu odbiorców, będziemy mogli opowiadać o ich historii, ocalając od zapomnienia dawne tradycje i rzemiosła. Izba Tkacka została otwarta niedawno, a już zwiedzili ją ludzie z różnych zakątków Polski.

Obecnie w Domu nr 2 znajdują się siedziby: Związku Emerytów, Sportowców oraz Harcerzy.

Na parterze Domu nr 4 znajduje się  Izba Tkacka, a na poddaszu dwie sale: audiowizualna, dostosowana do wykładów i prezentacji, gdzie spotkania ma Uniwersytet III Wieku oraz sala warsztatowo-konferencyjna, gdzie przeprowadzone m.in. zostały warsztaty tkania bransoletek czy poczęstunek dla gości podczas oficjalnego otwarcia Domów Tkaczy.

 Jesteśmy pełni pomysłów i dobrych myśli, będziemy celebrować dawne tradycje i chętnie przybliżymy je Wam.

Zapraszamy i cieszymy się, że w ramach dofinansowania z Unii Europejskiej udało nam się utworzyć coś tak cennego kulturowo oraz, że udało się nawiązać bardzo cenne międzynarodowe kontakty i przyjaźnie, m.in. profesjonalna tkaczką, która z pochodzenia jest Czeszką i na pewno nie raz będziemy ją jeszcze gościć w naszych Domkach Tkackich.

 

Śpiewamy Polskie Piosenki

 

W ramach Międzyleskich Dni Dziedzictwa dzieci nadesłały przepięknie wyśpiewane, zatańczone i wyrecytowane utwory polskie.

Bardzo dziękujemy wszystkim uczestnikom, a poniżej przedstawiamy nadesłane filmy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

APEL DO MIESZKAŃCÓW

Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Międzylesiu   zwraca   się  z prośbą do wszystkich mieszkańców miasta i Gminy Międzylesie posiadających stare, niepotrzebne antyki (przedmioty gospodarstwa domowego, narzędzia, dokumenty, wszelkie wytwory rękodzieła, artykuły z gazet, zdjęcia itp.), o przekazanie ich na rzecz powstającej w Międzylesiu Izby Tkackiej. Każdy przekazany eksponat zostanie dokładnie opisany, zdjęcia zeskanowane, ( pochodzenie, funkcja, a także imię i nazwisko darczyńcy w zależności od jego zgody) oraz skatalogowany. Otwarcie ekspozycji nastąpi w czerwcu br. w ramach obchodów „Międzyleskich Dni Dziedzictwa” .Będzie to stała ekspozycja starych, pamiątkowych przedmiotów i dokumentów związanych z tkactwem . Chętni do podzielenia się swoimi pamiątkami proszeni są o przyniesieni eksponatów do MGOK w Międzylesiu, Filii w Domaszkowie lub o kontakt telefoniczny pod nr : 74216343 Międzylesie, 748132017 Domaszków .

Zależy nam na tym aby pamiątki i eksponaty  zabezpieczyć przed dalszą degradacją i ocalić od zapomnienia. Mamy nadzieję, że Izba Tkacka w Międzylesiu stanie się miejscem, w którym nie tylko ukazana będzie nasza kultura materialna, nasza przeszłość, ale też miejscem, w którym odbywać się będą różne spotkania, wystawy, warsztaty.

Utworzenie Izby Tkackiej realizowane jest w ramach projektu „ Śladami tkaczy na pograniczu polsko-czeskim”